6 października godz. 11.00 odbyła się kolejna debata w ramach cyklu Miasto Dialogu. Do rozmowy zaprosiliśmy:
- Dr hab. Galia Chimiak – ekspert socjologii społeczeństwa obywatelskiego, analizuje znaczenie i charakter wspólnot,
- Dr hab. Barbarę Lewenstein – specjalista w dziedzinie socjologii miasta, interesuje się aktywnością liderów miejskich
- Dr hab. Włodzimierza Karola Pessel – współzałożyciel Pracowni Studiów Miejskich, bada społeczne teorie kultury współczesnej,
- Marka Szymaniak – reporter, autor książki „Zapaść”, w której wskazuje na realistyczny portret Polski mniejszych miast i ich mieszkańców.
Zgodnie z ideą Jana Pawła II poprzez wspieranie sieci powiązań i relacji, sprawiamy że pomagamy człowiekowi bardziej „być”, a miastu „stawać się” bardziej ludzkim. To w człowieku miasto ma swój cel. To dla niego jest wybudowane. Realizacja podmiotowej, silnej wspólnoty będzie oznaczała tworzenie się społeczności, w której człowiek działając wspólnie z innymi, działa jako osoba. Przy czym jedność więzi, tworzy się w sferze świadomości jej członków, a podmiotem działania wspólnoty jest każdy indywidualny człowiek.
Powyższa idea była myślą przewodnią naszej drugiej debaty realizowaną w ramach projektu Miasto Dialogu. Rozmawialiśmy na temat charakteru znaczenia wspólnoty miejskiej i ubóstwa więzi. Zastanawialiśmy się czy samo pojęcie niedostatku, braku relacji, czy też potrzeba budowania więzi jest kategorią właściwą i zasadną? Pytaliśmy o to, czy mieszkanie w dużej metropolii, takiej jak Warszawa sprzyja tworzeniu nowych więzi między mieszkańcami? Czy chcemy i potrafimy budować więzi nie tylko między mieszkańcami, ale z samym miastem?
Niezwykle ciekawym jest podjęty wątek miasta jako azylu, w którym dobrowolnie można się schronić i nawiązać więzi, ale też uciec od relacji, ukryć się w miejskiej anonimowości i masowości. Wiele osób przyjeżdża do Warszawy, ponieważ jest zmęczonych silnymi relacjami we wcześniejszych miejscach, w których mieszkali. Miejscem budowania więzi są niewątpliwie przestrzenie spacerowe, edukacyjne czy miejsca pracy. Interesujące jest też spojrzenie na solidarność sąsiedzką oraz różne wyobrażenia o tym, kiedy zaangażowanie sąsiada jest oczekiwane, a kiedy stanowi przekroczenie granic prywatności. Miasto to także infrastruktura, architektura, przestrzeń. Niektórzy nazywają ją wieczną pamięcią miasta. A więc jej analiza także wiele może powiedzieć nam osobowościach tworzących wspólnoty. Rozwijając ten wątek wiele rozmawialiśmy na temat miejsc, które się przebudowuje (walka z betonozą, stawianie ławeczek, zazielenianie) i które sprzyjają zacieśnianiu więzi i w które spontanicznie wkracza lokalna społeczność, wsysając ją jako swoją przestrzeń, część siebie.
W trakcie debaty na temat ubóstwa więzi, nasi eksperci próbowali zdefiniować wspólnotę miejską i tożsamość mieszkańca Warszawy. Postawiono dwie tezy: im więcej szans rozwoju dla społeczności lokalnej – tym sileniejsze więzi i większe poczucie odpowiedzialności za to, co wokół oraz im więcej ubóstwa, tym mniej więzi między osobami, które będą angażowały się dla rozwoju miasta.
___________
Miasto Dialogu to wieloletni projekt badawczo-wdrożeniowy, poprzez który podejmujemy refleksję nad wartością i jakością życia człowieka w mieście. Hasłem przewodnim jest zaproponowana przez Jana Pawła II idea „miasto na miarę człowieka”, która zakłada podporządkowanie struktur i działań miasta oczekiwaniom jego mieszkańców. Oznacza więc potrzebę tworzenia takiej przestrzeni, w której każdy będzie czuł się gospodarzem współodpowiedzialnym za miasto, a nie jego anonimową częścią.
W najbliższych miesiącach pragniemy poświęcić uwagę zależnościom między różnymi formami ubóstwa a aktywnością i społecznym zaangażowaniem warszawiaków. Szczególnie interesuje nas ubóstwo ukryte, które narusza godność człowieka tj. uniemożliwia mu udział w kulturze i życiu społecznym, atomizuje, zamyka w świecie bez nadziei. Tegoroczną edycję pragniemy podsumować publikacją „Więzi społeczne w metropolii warszawskiej – case study budowania podmiotowości mieszkańców miasta”.
Więcej informacji o projekcie: https://www.centrumjp2.pl/nauka/miasto-dialogu/
WSPÓŁORGANIZATOR: Fundacja Konrada Adenauera
PARTNER: Redakcja „Międzymiastowo” portalu opinii Klubu Jagiellońskiego
