Dziś Środa Popielcowa, pierwszy dzień Wielkiego Postu.
W Kościele katolickim to czas pokuty i nawrócenia. Droga do tych celów przybiera różne formy – ćwiczeń duchowych, liturgii pokutnej, pielgrzymek o charakterze pokutnym, dobrowolnych wyrzeczeń, jak post i jałmużna, braterskiego dzielenia się z innymi, m.in. poprzez inicjowanie dzieł charytatywnych i misyjnych.
Z liturgii znika w tym czasie radosne "Alleluja" i "Chwała na wysokości Bogu", a kolorem szat liturgicznych staje się fiolet. Istotą pozostaje przygotowanie wspólnoty wiernych do największego święta chrześcijan, jakim jest Wielkanoc.
W Środę Popielcową kapłani na głowach wiernych czynią popiołem znak krzyża św., mówiąc jednocześnie: "Prochem jesteś i w proch się obrócisz" lub "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię."
Sam zwyczaj posypywania głów popiołem na znak żałoby i pokuty znany jest w wielu kulturach i tradycjach. Liturgiczna adaptacja tego zwyczaju w Kościele pojawiła się jednak dopiero w VIII w. Jako obowiązujący w całym Kościele wprowadził go w XIw. papież Urban II. Z tego też czasu pochodzi zwyczaj, że popiół do posypywania głów wiernych pochodzi z palm poświęconych w Niedzielę Palmową poprzedzającego roku.
W ten dzień obowiązuje post ścisły – od 14 roku życia nie spożywa się pokarmów mięsnych, od 18 roku życia do 60 – ogranicza się ilość posiłków do trzech: jednego sytego oraz dwóch skromnych. W Środę Popielcową nie obowiązuje dyspensa.
* * *
Papież Benedykt XVI, zwracając się do Polaków podczas dzisiejszej audiencji generalnej, wyraził pragnienie, by Wielki Post był czasem odnowy duchowej.
Papież powiedział po polsku: "Drodzy bracia i siostry, rozpoczynamy Wielki Post. Niech to będzie czas tradycyjnego nawrócenia, abyśmy odnowieni duchowo mogli uczestniczyć w tajemnicy Odkupienia i radować się w dniu zmartwychwstania. Niech to będzie czas zawierzenia miłosierdziu Boga. Serdecznie Wam błogosławię."
