Dokładnie cztery lata temu wraz z rzymianami, a za pośrednictwem mediów także z katolikami na całym świecie, oczekiwaliśmy pojawienia się białego dymu z Kaplicy Sykstyńskiej, który miał oznaczać wybór następcy wielkiego papieża Jana Pawła II. Późnym popołudniem drugiego dnia konklawe, 19 kwietnia 2005 roku, został wybrany nowy papież: bliski współpracownik Jana Pawła II, wybitny teolog, niemiecki kardynał, Joseph Ratzinger – dotychczasowy prefekt Kongregacji Nauki Wiary.
Od tego czasu wiele się wydarzyło.
Papież ogłosił dwie encykliki: Deus Caritas Est (Bóg jest Miłością) i Spe Salvi (W nadziei zbawieni), opublikował książkę Jezus z Nazaretu, a także wydał oczekiwane przez wiele środowisk w Kościele ważne motu proprio Summorum pontificium (dot. nadzwyczajnej formy rytu rzymskiego).
Przewodniczył Światowym Dniom Młodzieży w Kolonii i w Sydney. Odbył pielgrzymki do Polski, Hiszpanii, Niemiec (do rodzinnej Bawarii), Turcji, Brazylii, Austrii, Stanów Zjednoczonych (z wystąpieniem na forum ONZ) i Francji, a zupełnie niedawno – do Afryki. Ponadto uczestniczył w wizytach duszpasterskich parafii włoskich.
Wszędzie, gdzie przyjeżdża, jest serdecznie witany. Przed pielgrzymką do Polski, w maju 2006 roku, liczni polscy i zagraniczni komentatorzy (dziennikarze i socjologowie) przewidywali, że Benedykt XVI, z racji swojego niemieckiego pochodzenia, spotka się z chłodnym przyjęciem. Tymczasem spotkania z Polakami nie tylko zgromadziły wielu wiernych, ale też przebiegłby w serdecznej atmosferze. Co ciekawe, badania socjologiczne przeprowadzone bezpośrednio po pielgrzymce dowiodły, że najcieplej do papieża odnieśli się – wbrew głoszonemu wówczas stereotypowi – ci Polacy, którzy deklarowali najsilniejsze przywiązanie do wartości narodowych i katolickich. Zapewne przyczyniły się do tego słowa papieża wygłoszone w języku polskim.
Benedykt XVI dał się poznać dotąd jako konsekwentny obrońca praw człowieka w obliczu wielu zagrożeń pojawiających się w dzisiejszym świecie. Kontynuuje tym samym dzieło swoich poprzedników – idei zawartych w encyklice Humanae vitae Pawła VI oraz cywilizacji miłości głoszonej przez Jana Pawła II.
Pontyfikat Benedykta XVI znaczą dlatego niestety również liczne kontrowersje. Do najbardziej znanych należą protesty muzułmanów po przeinaczonej przez media wypowiedzi o głoszeniu dżihadu, protest części studentów i profesorów rzymskiego uniwersytetu La Sapienza przeciw goszczeniu papieża na uczelni, ostra krytyka papieża w związku z cofnięciem ekskomuniki dla czterech tradycjonalistycznych biskupów bezprawnie wyświęconych przez abp. Lefebvre’a i wreszcie gwałtowne ataki z licznych stron (w tym – rzecz bez precedensu – ze strony parlamentu belgijskiego) za wypowiedź kwestionującą słuszność promocji prezerwatywy jako praktycznie jedynego i niepodważalnego narzędzia walki z epidemią AIDS w Afryce.