Wersja filmu z audiodeskrypcją: KLIKNIJ TUTAJ
Apokalipsa, pokój i praca to pojęcia, na których zbudowany jest tegoroczny program Centrum Myśli Jana Pawła II. Już w maju Centrum zaprasza do udziału w atrakcyjnych wydarzeniach pogłębiających rozumienie wartości takich jak wspólnota, dialog, solidarność. Będzie zatem i „Gra o Wolność”, którą każdego roku przygotowują stypendyści m.st. Warszawy im Jana Pawła II, i Noc Muzeów z pokazem filmów dokumentalnych.
Pamięć o Janie Pawle II rozumiemy jako działanie, a ono konstytuuje się poprzez projekty, które tworzymy – mówi Michał Senk, dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II. Chcemy w stolicy tworzyć przestrzeń do dialogu, inicjować i być gospodarzem dyskusji o wartościach ważnych dla wspólnoty mieszkańców, a poprzez nasze propozycje programowe chcemy wspierać rozwój tej społeczności. W tym roku, wciąż bardzo trudnym dla nas jako wspólnoty, inspirujemy się trzema pojęciami, którymi są: pokój, praca i apokalipsa. Wokół nich zadajemy trudne pytania i w oparciu intelektualny dorobek Jana Pawła II staramy się towarzyszyć naszym odbiorcom w odkrywaniu odpowiedzi. Chcemy wspierać ich krytyczne myślenie, dlatego zapraszamy do momentami niełatwych refleksji i namysłu nad kondycją współczesnego człowieka.
Tegoroczny program Centrum Myśli Jana Pawła II koncentruje się dosłownie i metaforycznie na trzech pojęciach: pracy, pokoju i apokalipsy.
PRACA
„A Ty, kim jesteś w pracy?”
Żyjemy w czasach przełomu. Na naszych oczach stare pojęcia tracą znaczenie, a na ich miejsce pojawiają się zupełnie nowe sensy. Siatki pojęć, które wyznaczały nam sposób czytania świata właśnie pękają, tak jak i pęka opisywana przez nie rzeczywistość. Spowodowana przez pandemię największa od lat recesja gospodarcza przedefiniuje w najbliższym czasie globalne i lokalne rynki pracy. Stąd też to właśnie praca – w jej społecznych, etycznych, indywidualnych i systemowych wymiarach – znajdzie się w centrum uwagi projektu pt. „A Ty, kim jesteś w pracy?”. Galeria na skrzyżowaniach Celem projektu jest utworzenie czasowej galerii plakatu w przestrzeni miejskiej z uwzględnieniem miejsc o największym natężeniu ruchu tj. wiat przystanków w centralnych punktach Warszawy i atrakcyjnych przestrzeni rekreacyjnych, takich jak Bulwary Wiślane. Osią tematyczną projektu jest kwestia pracy, zmiany, kryzysu i przetrwania. Refleksja przeprowadzona środkami artystycznymi będzie miała szansę na egalitarne dotarcie do szerokiej publiczności, a dzięki planowanym podcastom poświęconym zagadnieniu – na osadzenie kluczowych dla projektu pojęć w szerszym dyskursie. Do wspólnego działania zapraszamy renomowanych artystów, jak I młodych twórców. Chcielibyśmy, aby z pytaniami, jakie stawiamy w projekcie, zmierzyli się artyści różnych generacji, a więc posługujący się różnymi językami wizualnymi, z których każdy będzie czytelny dla innej grupy odbiorców. Wśród artystów zaproszonych do współpracy znajdą się: Lex Drewinski, Mariusz Libel, Piotr Młodożeniec, Agnieszka Popek-Banach i Kamil Banach, Maja Wolna, Jakub Stępień ‘Hakobo’, Aleksandra Niepsuj, Małgorzata Gurowska. Kuratorka projektu jest Małgorzata Ludwisiak – wieloletnia dyrektor CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, wykładowca w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, wicedyrektorka największej instytucji poświęconej sztuce nowoczesnej w Polsce – Muzeum Sztuki w Łodzi. Powstałe w efekcie pracy artystów plakaty wielkoformatowe będą eksponowane w okresie październik-listopad 2021 na wiatach przystanków komunikacji miejskiej w kluczowych, tłumnie uczęszczanych miejscach Warszawy: przystankach komunikacji miejskiej w okolicy Galerii Mokotów (okolica potocznie określana „Mordorem”), Dworca Gdańskiego, Dworca Zachodniego, Dworca Centralnego, Ronda Dmowskiego, Stacji Metra Ratusz Arsenał, na Bulwarach Wiślanych.
Międzynarodowa konferencja naukowa „Homo laborans”
Punktem wyjścia dla naszych rozważań są elementy nauczania społecznego Jana Pawła II w kontekście współcześnie diagnozowanych wyzwań: pracy zdalnej, pracy przymusowej, etyki pracy, nowych technologii cyfrowych i społecznego wykluczenia. W roku 2021 obchodzimy rocznicę encyklik społecznych, podejmujących temat osoby w kontekście pracy, jej praw i naturalnych dyspozycji związanych z działaniem na rzecz własnego rozwoju oraz przekształcania otaczającego świata. Szczególny pod względem refleksji na temat pracy oraz jej wpływu na kulturę i cywilizację był pontyfikat Jana Pawła II. Praca była dla niego przestrzenią działania na rzecz integralnego rozwoju człowieka i jego spełniania się, a kultura środowiskiem, w którym osoba ma możliwość kształtować własne myślenia, porządkować wartości, aby realizować społeczną naturę człowieka. Zakładamy, że te konteksty będą podstawą prowadzonych w ramach projektu analiz i refleksji: współczesne wyzwania kulturowo-cywilizacyjne, przemiany w relacjach pracodawca-pracownik spowodowanych pandemią korona wirusa, wchodzenie na rynek pracy pokolenia cyfrowego oraz rosnąca świadomością zmian w minimalizowaniu wykluczenia i nierówności w obszarze pracy.
W interdyscyplinarnym gronie chcemy stworzyć przestrzeń dla debaty dotyczącej znaczenia pracy w naszym życiu i sposobów oraz możliwości jej kształtowania tak, aby służyła rozwojowi człowieka. Aby nie była przymusem i trudem, ale kulturowym wyposażeniem osoby. W ramach projektu odbędzie się konferencja naukowa rozbudowana o międzynarodowe badania (Włochy, Wielka Brytania, Finlandia) w zakresie zmian w istocie i sposobach pracy spowodowanych pandemią koronawirusa, 8 specjalistycznych seminariów, powstaną także podcasty i materiały edukacyjne zawierające najważniejsze diagnozy wynikłe w trakcie wydarzeń projektowych, zebrane w formie infografik i krótkich podsumowań – całość w postaci materiału pdf do pobrania w wolnym dostępie i materiały multimedialne, będące podsumowaniem najważniejszych treści z seminariów i konferencji.
Pracuj z sensem
Celem projektu jest wsparcie młodych w świadomym wyborze ich ścieżki rozwoju kariery, pracy z sensem oraz zwrócenie uwagi na wyzwania i możliwości, które niesie otaczająca nas rzeczywistość oraz wspólne zastanowienie się nad współczesnym etosem pracy. Dzięki projektowi tworzymy społeczność młodzieży podnoszącej własne kompetencje w zakresie rozwoju osobistego oraz wzajemnie inspirującej się na tej drodze. Kreujemy swoistą platformę wymiany doświadczeń i wiedzy ekspertów z uczestnikami projektu oraz między samą młodzieżą. W ramach pilotażu stypendyści zostaną zaproszeni do cyklu wykładów, które poprowadzą eksperci różnych dziedzin (w obszarze głównego tematu, jakim jest praca).
POKÓJ
Festiwal Muzyka Wiary — Muzyka Pokoju
Piąta edycja warszawskiego Festiwalu Muzyka Wiary — Muzyka Pokoju odbędzie się w październiku 2021 roku. Podstawowym celem Festiwalu jest odkrywanie muzyki jako sztuki zdolnej do wyrażenia transcendencji, a przez to budowanie kultury, w której troska o pokój istnieje ponad podziałami ideologicznymi, wyznaniowymi czy politycznymi. W programie Festiwalu są dzieła, w których znaleźć można rozważania dotyczące istoty egzystencji, poszukiwania piękna, przemijania i śmierci. Aż siedem, spośród ośmiu koncertów, to wydarzenia przygotowane przez najwybitniejszych muzyków z Polski i ze świata na specjalne zamówienie organizatora Festiwalu Muzyka Wiary — Muzyka Pokoju.
Gra o Wolność
Gra o Wolność – edycja 2021 to kolejna odsłona projektu edukacyjnego, popularyzującego wiedzę o Janie Pawle II oraz jego wkładzie w kształtowanie się wolnej Polski i świata, realizowanego w niecodziennej, atrakcyjnej dla uczestników formule gry miejskiej.
Twórcami projektu są stypendyści m.st. Warszawy im. Jana Pawła II, którzy przygotowując grę jednocześnie uczą się współpracy i zdobywają wiedzę na temat wydarzeń będących treścią gry miejskiej. Uczestniczą oni w cyklu warsztatów merytorycznych i dotyczących techniki tworzenia gier oraz pracują nad stworzeniem własnej gry.
Tematem czwartej edycji gry tworzonej przez dzieci i młodzież jest wolność jako warunek budowania pokoju. Inspirację do pracy stypendystów nad tym ważnym zagadnieniem stanowi tekst Orędzia Jana Pawła II na XIV Światowy Dzień Pokoju, obchodzony w styczniu dokładnie 30 lat temu. Jest to doskonała okazja do refleksji, jak bardzo te dwa tematy – wolność i pokój – ze sobą współgrają i wzajemnie się uzupełniają.
Premiera „Gry o Wolność” planowana jest 18 maja 2021 r. W tym roku ze względu na trwającą pandemię zakładamy stworzenie dwóch wersji mobilnej gry: terenowej, wymagającej pokonania ściśle określonej trasy oraz takiej, w którą będzie można zagrać online nie wychodząc z domu.
Projekt jest współfinansowany ze środków Fundacji BGK im. J. K. Steczkowskiego.
APOKALIPSA
Nowe Epifanie to warszawski, interdyscyplinarny Festiwal, który istnieje od 2008. W roku 2021 realizujemy już jego 12. edycję. Nazwa Festiwalu nawiązuje do „nowych epifanii piękna”, o których pisał Jan Paweł II w „Liście do artystów” (1999). Epifania to objawienie, a jednocześnie olśnienie i zachwyt ukazaniem się w świecie tego, co boskie i wieczne. Formuła Festiwalu w komplementarny sposób umożliwia prezentacje współczesnego spojrzenia twórców, zwłaszcza teatralnych, na tematykę biblijną. Każda edycja Festiwalu ma własny motyw, który jest inspiracją dla zaproszonych do współpracy artystów oraz wspólnym mianownikiem festiwalowych wydarzeń. Są to motywy biblijne i wielkopostne oraz literackie. Do współtworzenia Festiwalu zapraszamy najważniejszych polskich twórców teatrów
dramatycznych, muzycznych i teatrów tańca (Artur Pałyga, Tadeusz Słobodzianek, Agata Duda-Gracz, Krzysztof Garbaczewski, Piotr Tomaszuk, Radosław Rychcik) oraz debiutantów, którzy stawiają pierwsze kroki w świecie artystycznym.
Laboratorium Nowych Epifanii
Nieodłącznym elementem Festiwalu jest Laboratorium Nowych Epifanii, którego celem jest inspirowanie młodych twórców – reżyserów, dramatopisarzy i aktorów do podjęcia tematyki biblijnej nie tylko w sposób krytyczny, ale również umożliwiający pogłębiony dialog. Punktem wyjścia warsztatów jest lektura tekstów klasycznych, teologicznych i filozoficznych podejmujących w różny sposób temat przewodni Festiwalu. Seminaria i wykłady organizowane w czasie wyjazdu są inspiracją dla powstających etiud, tworzonych podczas dziesięciodniowej pracy, a następnie spektakli produkowanych w partnerskich teatrach (między innymi Teatr Dramatyczny w Warszawie, Teatr Współczesny w Szczecinie, Teatr Nowy w Słupsku). W ramach Laboratorium Nowych Epifanii włączamy wątki dialogu sztuki z religią w program rozwoju młodych artystów.
Rozbroić strach
„Rozbroić strach” to projekt adresowany do młodzieży z warszawskich szkół średnich z aspiracjami artystycznymi. Poprzez cykl warsztatów edukacji kulturalnej i kurs pracy twórczej chcemy porozmawiać o strachu, jaki przez wieki budziły i budzą do dziś zaraza, głód, wojna i śmierć oraz pokazać, że kultura i sztuka mogą być narzędziami do jego oswajania. Uczestnicy najpierw wezmą udział w warsztatach dotyczących lęku i strachu (źródła, sposoby radzenia sobie z nimi, duchowy wymiar lęku) oraz sztuki (rozumienie sztuki, wyrażanie emocji za pomocą sztuki). Następnie pod okiem mentorów (artystów, edukatorów kulturalnych) przygotują własne prace, które będą próbą artystycznego wyrażenia strachu i lęku doświadczanego osobiście i społecznie. Zwieńczeniem projektu będzie wystawa prac uczestników.
PROJEKTY STAŁE
Program wielokulturowy
Ważnym elementem refleksji nad pokojem jest program wielokulturowy nastawiony na wzajemne zbliżenie przedstawicieli różnych religii. W związku z Festiwalem Muzyka Wiary – Muzyka Pokoju, w październiku Centrum Myśli Jana Pawła II organizuje spotkania, podczas których możliwa jest dyskusja pomiędzy przedstawicielami wspólnot religijnych i władzami Warszawy. Centrum opracowuje również podręcznik dla urzędników miejskich opisujący społeczno-kulturowe zróżnicowanie warszawskich grup wyznaniowych i wskazujący dobre praktyki w kontakcie z nimi. Chcemy zwiększyć w tej grupie świadomość wielokulturowości mieszkańców Warszawy. Podręcznik ma stanowić praktyczne narzędzie w codziennej pracy dające informacje o religii, kulturze, regulacjach zdrowotnych i diecie.
Stypendia m.st. Warszawy im. Jana Pawła II
W roku 2021 Centrum będzie kontynuowało kampanię informacyjną prezentującą cele i potencjał stypendiów m.st. Warszawy im. Jana Pawła II – jednego z najstarszych samorządowych programów stypendialnych w Polsce. W ciągu 15 lat realizowania programu m.st. Warszawa przyznało ponad 9000 stypendiów uczniom i studentom ze stołecznych szkół i uczelni.
Stypendia m.st. Warszawy im. Jana Pawła II adresowane są do uczniów i studentów uczących się w Warszawie, którzy mimo trudnych warunków materialnych, zdrowotnych bądź rodzinnych mają dobre wyniki w nauce oraz osiągają sukcesy naukowe, artystyczne, sportowe lub angażują się w różnorodne działania społeczne. Stypendia to nie tylko wsparcie finansowe, ale także autorski program edukacyjny, który umożliwia jego uczestnikom wszechstronny rozwój, zapewnia im możliwość realizowania własnych pomysłów, pobudza do podejmowania nowych wyzwań i stawiania sobie ambitnych celów.
Celem stypendiów m.st. Warszawy im. Jana Pawła II jest dobrze ukierunkowane wsparcie dla utalentowanej młodzieży uczącej się i studiującej w Warszawie, by bez przeszkód mogła rozwijać swoje pasje i zainteresowania. Warunkiem ubiegania się o stypendium, poza pobieraniem nauki w Warszawie, jest uzyskanie odpowiedniej średniej ocen na koniec ostatniego roku szkolnego lub akademickiego oraz średni miesięczny dochód na jednego członka rodziny nie przekraczający określonej wysokości. W 2020 roku była to kwota 1700 zł netto na członka rodziny. Kluczowe jest też ponadprzeciętne zaangażowanie kandydatów w naukę, sport, sztukę lub działalność społeczną. Każdego roku nabór wniosków o stypendium prowadzony jest w dwóch etapach: pod koniec czerwca i w lipcu – dla uczniów oraz we wrześniu i na początku października – dla studentów.
Portal jp2online.pl to przejrzysta, zindeksowana baza materiałów audiowizualnych i jedyna tego typu cyfrowa platforma dotycząca postaci Jana Pawła II. Centrum Myśli Jana Pawła II podjęło się zadania zlokalizowania, opracowania merytorycznego i technicznego zbiorów związanych z Karolem Wojtyła, by udostępnić je internautom. Do grona naszych partnerów dołączyły największe archiwa państwowe i instytucje posiadające obszerny materiał dotyczący historii najnowszej, wśród nich między innymi: Instytut Pamięci Narodowej, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych czy Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny. Portal stanowi wiarygodne, obszerne i wygodne w użyciu źródło wiedzy. Zasoby są udostępniane bezpłatnie – w większości na wolnych licencjach. Opracowaliśmy i przygotowaliśmy do udostępnienia: 16.000 stron dokumentów archiwalnych, 5.000 fotografii, 100.000 minut nagrań radiowych, 700 godzin nagrań video. Do użytku odbiorców zostało udostępnione kilkanaście tysięcy plików z materiałami archiwalnymi. Wybrane nagrania video są tłumaczone na wybrane jeżyki obce (angielski, hiszpański, ukraiński). Zgromadzone zasoby są udostępnione w Internecie w ramach innowacyjnej wyszukiwarki, tworzonej według najwyższych standardów technologicznych. Strona korzysta z rozwiązań informatycznych, zaprojektowanych między innymi przez twórców serwisu Polona – największej biblioteki cyfrowej w Polsce.
Cykl podcastów z wypowiedziami ekspertów różnych dziedzin i środowisk, którzy będą przyglądać się relacjom pracy i życia w różnych ujęciach: makroekonomicznym, socjologicznym, psychologicznym, duchowym, etycznym i artystycznym. Przedmiotem analiz specjalistów będzie także kwestia społecznego wymiaru sztuki – w tym wypadku również w kontekście Polskiej Szkoły Plakatu. Nagrania rozmów będą emitowane w ramach cyklu „Słuchając drogi” – podcastów Centrum Myśli Jana Pawła II dostępnych m.in. na platformie SPOTIFY, które cieszą się zainteresowaniem ponad 1500 słuchaczy.
Chór Centrum Myśli Jana Pawła II w 2021
Koncert papieski
Planowany termin: 30 maja 2021, Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina
Koncert przesunięty z 2020 roku, nawiązujący do jubileuszu urodzin JP2. W programie koncertu znajdą się utwory z konkursu kompozytorskiego, prawykonanie utworów Paula Mealora i Marka Raczyńskiego napisane z okazji jubileuszu, a także prawykonanie utworu „O najmilszy Blasku świata” Dominika Lasoty, które poprowadzi Karolina Silkina – dyplomantka UMFC.
Wydanie utworów papieskich drukiem
We współpracy z Chopin University Press powstaje publikacja zawierająca dziewięć kompozycji napisanych do słów Jana Pawła II. W zbiorze znalazły się utwory nagrodzone w konkursie kompozytorskim organizowanym przez CMJP2 oraz kompozycje Zuzanny Falkowskiej, Jana Krutula, jak również premierowy utwór „Silence” Marka Raczyńskiego.
Gospel Mass
Msza Gospel jest utworem, nad którym pracowaliśmy online podczas pandemii. Z uwagi na brak możliwości organizacji koncertów, musimy wykonanie odłożyć w czasie, prawdopodobnie na jesień 2021. Do współpracy zaprosiliśmy trio jazzowe The Consonance Trio oraz solistów – Anetę Czech i Macieja Bogumiła Nerkowskiego. Kompozycja autorstwa Roberta Raya łączy w sobie
tradycję łacińskich tekstów mszalnych z fragmentami Ewangelii w języku angielskim. Całość utrzymana jest w nurcie muzyki gospel, prezentując cały wachlarz emocji od modlitewnego skupienia do radosnego uwielbienia.
Folkowe inspiracje – pieśni kurpiowskie
Utwory inspirowane folklorem polskim (kompozytorzy – J. Krutul, M. Gałęski, M. Wawruk) – koncert chóralny z towarzyszeniem fortepianu. Jeśli będzie to możliwe – na zakończenie sezonu artystycznego w czerwcu 2021.
Planowane jest ponadto nagranie całego cyklu czterech pieśni kurpiowskich w formie audio i video (teledyski) np. we współpracy z Muzeum Etnograficznym lub Muzeum Kurpiów.
Jest to nowe podejście do tematu pieśni kurpiowskich i nowość na scenie chóralistyki, gdyż utwory zostały ostatnio wydane drukiem i jako cykl nie miały jeszcze prawykonania.
* * *
Zapraszamy do udziału w naszych projektach.
Szczegółowe informacje na stronie centrumjp2.pl oraz na profilu Centrum Myśli Jana Pawła II na Facebooku.
