2 kwietnia, w dniu rocznicy śmierci Karola Wojtyły, którego odejście i późniejsza żałoba były wielkim, społecznym przeżyciem nie tylko w Polsce, chcemy zaprosić do głębokiej i autentycznej „Rozmowy o przemijaniu”. Rozmowy trudnej, wielowątkowej, ale i takiej, która daje nadzieję, bo rozmowa o śmierci, to tak naprawdę rozmowa o jakości życia, zarówno tych, którzy odeszli, jak i tych, którzy opłakują stratę. Od 31 marca w naszych mediach społecznościowych (Facebook oraz Youtube) będzie publikowany cykl podcastów, artykułów oraz filmów poświęconych różnym aspektom śmierci.
Choroba, cierpienie i w końcu śmierć, to niezbywalne elementy naszego życia. To uniwersalne doświadczenie egzystencjalne, które zrównuje wszystkich umierających, bez względu na status społeczny, pochodzenie i wyznawaną, lub nie, wiarę. To w końcu smutek bliskich, którzy muszą zmierzyć się ze stratą i dojmującym poczuciem pustki, przeżyć je i z czasem zaakceptować, by dalej żyć.
Widzimy taką potrzebę, zwłaszcza teraz, w czasie pandemii i koszmaru wojny, kiedy temat śmierci, choć wszechogarniający, jest często sprowadzany do czysto statystycznego wymiaru i chłodnych kalkulacji – mówi Michał Senk, dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II. Tymczasem jego istota, jako autentycznego, wspólnotowego przeżycia, które ma elementarne znaczenie w kulturze, społeczeństwie i życiu osoby jest spychana na margines publicznego dyskursu – dodaje.
Jak podkreślają eksperci i ekspertki zaproszeni do projektu, śmierć ma niezwykle ważny wymiar wspólnotowy. Wyraża się on nie tylko w rytuałach, ale także w tym, że w śmierci i żałobie niezmiernie ważna jest bliskość, czułość, obecność, rozmowa, „małe/wielkie” gesty miłości. A tym, co pomaga nam przejść przez doświadczenie straty, jest żywa relacja z najbliższymi.
Zapraszamy do refleksji nad głębszym wymiarem śmierci i przemijania w kontekście indywidualnym i wspólnotowym za pomocą materiałów, które publikować będziemy w swoich kanałach Youtube oraz Facebook.
PODCASTY :
- Śmierć jest częścią życia – rozmowa Marcina Nowaka z Aleksandrą Kurowską-Susdorf, autorką książki „Oswoić śmierć. Edukacyjny potencjał kaszubskich rytuałów pogrzebowych”, na co dzień współpracującą z Instytutem Dobrej Śmierci.
Rozmówcy szukają odpowiedzi m.in. na pytania o to, czym jest śmierć i dlaczego nie potrafimy o niej rozmawiać? Jak myśleć o śmierci pomimo lęku przed nią? Gdzie jest miejsce na starość we współczesnej kulturze? Rozmowa skupia się również na różnych sposobach patrzenia na śmierć, pozornym braku tabu dotyczącego śmierci oraz o wpływie pandemii i wojny na nasze postrzeganie przemijania. Jak podkreśla nasz gość: „Bardzo ważne jest, abyśmy nie bali się rozmowy o przemijaniu, bo rozmowa o śmierci, to tak naprawdę rozmowa o jakości życia.” - Każda podróż ma swój koniec… – rozmowa Pawła Kęski z dr. Pawłem Grabowskim, lekarzem medycyny paliatywnej, założycielem i prezesem Fundacji Hospicjum Proroka Eliasza na Podlasiu.
Śmierć może nam się jawić jako agresor brutalnie przecinający nić życia. Może się też jawić jako ostatni z miliona kroków, który sięgając w wieczność napełnia egzystencję przedziwnym sensem. Różnicę między lękiem a nadzieją wyznacza samo życie, rodzinne relacje, wiara, a w końcu wrażliwa obecność bliźniego na ostatnim etapie drogi. Wiedzą o tym Ci, którzy od lat cierpliwie towarzyszą odchodzącym. - Śmierć to przejście – rozmowa Marcina Nowaka z ojcem Hieronimem Kaczmarkiem OP, duszpasterzem, obecnie mieszkającym i pracującym w dominikańskim klasztorze w Warszawie – na Służewie.
Rozmówcy przyglądają się śmierci z punktu widzenia chrześcijaństwa. Wspólnie poszukują odpowiedzi na pytania: Skoro Bóg jest dobry, to skąd bierze się cierpienie i tragiczna śmierć? Czy śmierć jest karą za grzechy? Rozmawiają także o smutku i jego roli w życiu człowieka oraz o tym, jaką rolę w patrzeniu na śmierć odgrywa nadzieja. Zastanawiają się także nad tym, czy, biorąc pod uwagę upływ czasu, śmierć Jana Pawła II czegoś nas nauczyła? Przygladają się śmierci z perspektywy Golgoty, Łazarza, a przede wszystkim z perspektywy życia. - W żałobie bardzo ważna jest rozmowa – rozmowa Marcina Nowaka z Ewą Chalimoniuk, psychoterapeutką związaną z Laboratorium Psychoedukacji, współautorką książki „Życie zmienia się, ale nie kończy”.
Rozmówcy przyglądają się żałobie – jej etapom i tym, że bardzo często w życiu nie występują one po kolei. Nasza rozmówczyni opowiada także o roli rytuałów w czasie przeżywania żałoby oraz o tym, jak ważne jest, aby w tym procesie nie być samemu.
PUBLIKACJA:
- „Śmierć papieża. Odchodzenie Jana Pawła II w oczach Polaków” – publikacja na portalu jp2online.pl poświęcona analizie socjologicznej i odpowiedzi na pytanie, kim był Jan Paweł II dla Polaków. Przedstawienie kolejnych faktów poprzedzających śmierć papieża widzianych przez pryzmat ówczesnych mediów. Zachowania i poglądy przedstawicieli różnych grup wiekowych/wyznaniowych/środowiskowych w momencie ogłoszenia śmierci, opracowane na podstawie sond ulicznych i wspomnień.
