Samotność to obecnie jeden z ważniejszych tematów społecznych, wywołujący żywe emocje. Doświadczają jej bowiem nie tylko osoby starsze, często opuszczone przez najbliższych. Spory odsetek młodych ludzi czuje się niezrozumiany i osamotniony wśród członków swej rodziny czy znajomych. Długotrwała samotność czy nawet subiektywnie odczuwany stan osamotnienia mają negatywne konsekwencje dla zdrowia człowieka.
Czy jako społeczeństwo stajemy się powoli zbiorowością indywidualistów, których nic z innymi nie łączy? Jeśli tak, to czy można odwrócić ten trend? Czy samotność nie jest wpisana w nasz los? Jak można przełamywać samotność w wielkim mieście, gdzie tak trudno nawiązywać głębsze relacje, mimo że jest pełne ludzi? Jak nauka stara się analizować problem samotności?
Tematy te poruszymy na początku numeru, oddając głos dwóm wybitnym ekspertom: Agnieszce Perkowskiej- Klejman, profesor pedagogiki z Akademii Pedagogiki Specjalnej, oraz Łukaszowi Okruszkowi, profesorowi psychologii, kierownikowi Pracowni Neuronauki Społecznej Instytutu Psychologii PAN.
W drugiej części numeru zajmiemy się pozytywnym wymiarem samotności, pokazując jej obecność w dziełach kultury. I tak pisarz Jon Fosse zauważa: „Mamy w sobie samotność i według mnie jest to miejsce dla Boga w nas”. Z kolei jeden z bohaterów filmu Wolni. Podróż do wnętrza stwierdza: „Każdy czasem potrzebuje samotności, by zadać sobie pytanie o sens”. Samotność może być pozytywnym bodźcem, aby zaangażować się w działalność wolontariacką czy artystyczną.
Dowartościowanie samotności odnajdujemy w myśli Karola Wojtyły. Przeżycie wewnętrznej samotności warunkuje – w antropologii Wojtyły – otwarcie się na drugą osobę, drugie ja, w którym człowiek rozpoznaje pełnię obrazu swojego człowieczeństwa.
W kolejnym, grudniowym numerze będziemy rozmawiać o integracji migrantów.
Zachęcamy Państwa do kontaktu z nami, do proponowania ciekawych tematów czy po prostu do dzielenia się swoimi uwagami.
Bartosz Wieczorek
Redaktor naczelny